تاثیر آموزش بر خودآزمایی پستان بر اساس سازه های مدل اعتقاد بهداشتی در دبیران زاهدان

زمینه و هدف: مدل اعتقاد بهداشتی مدلی جامع جهت پیشگیری از بیماری می باشد. مطابق مدل اعتقاد بهداشتی، افرادی که نسبت به سرطان پستان حساس شوند، انگیزه بیشتری در انجام خودآزمایی پستان به عنوان یک رفتار بهداشتی ماهانه خواهند داشت. با توجه به اینکه میزان سرطان پستان در ایران 24 در هرصدهزار نفر و سومین علت مرگ در زنان ایرانی می باشد، این مطالعه با هدف تاثیر آموزش برآگاهی، نگرش (سازه های مدل اعتقاد بهداشتی) و عملکرد دبیران زاهدان انجام شد. مواد و روش‌کار: این مطالعه به صورت نیمه تجربی است که به صورت دو گروهه اثر دو روش آموزش (سخنرانی، شبیه سازی) بر آگاهی، نگرش و عملکرد به صورت قبل و بعد بر روی 100 دبیر با معیارهای 25 سال به بالا، بدون سابقه فامیلی سرطان پستان و رشته های غیرعلوم پزشکی در دبیرستان‌های شهر زاهدان در سال 1388 به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله‌ای انجام شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه استانداردشده چمپیون بود که بر اساس سازه های مدل اعتقاد بهداشتی طراحی شده بود. داده ها با نرم افزار SPSS  نسخه 15 و آزمون‌های تی زوجی، تی مستقل، همبستگی پیرسون وآنالیز رگرسیون مدل خطی تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: تغییرات نمره آگاهی و نگرش بر اساس سازه‌های مدل اعتقاد بهداشتی و تغییرات نمره عملکرد قبل و بعد از آموزش در هر دو گروه با آزمون تی زوجی معنی دار بود. همچنین مقایسه بین گروهی میانگین نمره عملکرد گروه شبیه سازی با گروه سخنرانی تفاوت معنی‌داری داشت. سازه های شدت درک شده، خودکارآمدی با عملکرد ارتباط مستقیم و موانع درک شده با عملکرد ارتباط معکوس داشتند. تنها متغیر پیش‌بینی کننده بر اساس رگرسیون خطی یادگیری موثر، سازه انگیزه سلامتی بود. نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر کارایی الگوی اعتقاد بهداشتی را در ارتقای رفتار خودآزمایی پستان تأیید نمود، لذا این الگو     می تواند در ارتباط با سرطان پستان و خودآزمایی پستان موانعی که باعث پایین بودن خودکارآمدی شده را تا حدودی از بین ببرد، شدت درک شده موضوع را پر رنگ نماید و انگیزه سلامتی در یادگیری آموزش خودآزمایی پستان ایجاد نماید.